Sûfîler velâyet ile halifelik arasındaki irtibatı ele alırken halifeliği mânevî hükümdarlık şeklinde düşündüler. Allah'ın yeryüzündeki gerçek halifeleri velîlerdir. Allah, velîler vesilesiyle fiillerini icra eder. Hükümdarlığı izah ederken sûfîler velîleri; gavs, kutuplar, imamlar, bedeller (abdal), nakipler vs. olarak tasnif etmiş, her birinin görevinden söz etmiştir. Mânevî hükümdarlığın modeli meleklerdi. Hiç kuşkusuz âlemde gerçek ve tek mutasarrıf Allah'tır. Bununla birlikte Allah meleklerden ve onları

Aşk Risalesi, Fütûhât-ı Mekkiyye'nin en önemli kısımlarından birisidir. Belki de pek çok insanın İbnü'l-Arabî ve Fütûhât-ı Mekkiyye'ye yönelik ilgisinin ana sebebini teşkil edecek metinlerden birisi budur. Bu kitap Fütûhât-ı Mekkiyye'nin 8. cildinde bulunan 113-117. kısımlar ve 178-188. bölümleri içermektedir. Aşk Risalesi adıyla özel olarak yayınlanan bu eser, Fütühat-ı Mekkiyye'nin en önemli kısımlarından birisi olma hususiyetinin ötesinde, belki bütün tasavvuf ve düşünce tarihinde aşka dair yazılmış en ö

İbn Arabî´nin eseri her şeyden önce, Kur´an ve Sünnet´ten kaynaklanan metafizik ve tasavvufî eşsiz bir doktrinal açıklamadır. En büyük otorite olarak o bizzat İslam´ın ´batınî´ doktrinlerini ortaya koymaya tercüman olduğu kadar, aynı zamanda Şeriat´in zâhiri disiplinlerinin de tam olarak üstatlığına sahip idi. Nitekim, tercümesini sunduğumuz Mişkatü´l-Envar onun mükemmel bir muhaddis olduğunu bize göstermektedir. (Muhammed Valsan, Fransızca önsözden)İbn Arabî´nin eserlerinde ayet-i kerime, hadis ve hadis-i

Tasavvuf, doğuşundan itibaren dikkatimizi insan ve insanın kemâli meselesine çekmiştir. Sûfilerin söz ve açıklamalarıyla birlikte kemâl ve insan terkibi günlük hayattaki kullanımdan soyutlanarak teknik bir ıstılah haline geldi ve Müslümanların arasında kullanılmaya başlandı. Belki sadece bu kavram üzerindeki değişimden İslam'daki nazari ve ameli düşüncenin seyri takip edilebilir. Önce ahlaki bir anlamla sınırlı olan kavram, zamanla daha derin ve metafizik bir muhteva kazanarak metafizik ilke anlamında yorum

Zekâtın amacı arınmak ve temizlenmektir. Bu emri yerine getiren Müslüman, kendisine ait olmayan bir malı fakire ulaştırır. Bu eylemde o sadece bir aracıyken mülkün sahibi sadece Allah'tır. Zekât vermek kadar önemli olan, kişinin mülkün sahibi olarak Allah'ı tanımasıdır. Zekât verirken insan mülkiyet duygusundan 'arınır' ve kendisini emanetçi olarak görür. Zekât vermeyi önceleyen bilgi insanın bütün malı ve mülkü hakkındaki genel tasavvurudur. Bu tasavvur insanın sahip olduğu her şeyi 'emanet' olarak görmesi

Sûfiler nefsi terbiye etmenin en önemli yollarından birisi olarak ölümü düşünmüşlerdir. Hz. Peygamber ölümden söz ederken 'Ağız tadını kaçırtanı çok düşünün' buyurmuş, sahabe-i kiram 'O da nedir, ey Allah'ın Peygamberi' diye sorduklarında, 'ölüm' cevabını vermiştir. Ölüm insanın yeryüzünün faniliği kadar, burada bir maksat için bulunduğunu öğreten en önemli imkândır. Ölüm, ruhun bedeni terk etmesiyle gerçekleşir ve bu esnada insan, 'insan' vasfını yitirir. Çünkü insanı insan kılan vasıf, onun ruhudur. Ruh a

Fütüvvet ve melametin müşterek tavrını; başkasına yük olmamak, el emeğiyle geçinmek, insanların değer yargılarına aldırış etmeden Hakka kulluk olarak beyan edebiliriz. Birincisi insanı kibir, büyüklük duygusu ve benzeri kötü özelliklerden korurken ikincisi bütün kemalin kendisine bağlı olduğu ve tasavvufun varmak istediği ihlâsın temel şartıdır. İnsan ancak insanların değer yargılarından uzaklaşarak hakiki ihlâsa yaklaşabilir. Buna mukabil insanların olumlu veya olumsuz hükümlerinin etkisinde kalarak ihlasa

İbnü'l-Arabî'nin bütün eserleri gibi Fütûhât-ı Mekkiyye' de soyut kavramlar ekseninde kurulmuş ve bir imkân veya ihtimalden söz eden bir kitap değildir. Fütûhât-ı Mekkiyye bir rical kitabıdır. İbnü'l-Arabî eserinde her neyden söz ediyorsa gerçekleşmiş bir şeyden söz ediyordur. Her makam ulaşılmış makamdır, her hal yaşanmış haldir ve her mertebe ulaşılmış mertebedir. Makamlar ve haller sahipleriyle kaimdir ve ortada boşluk söz konusu değildir. Her makamın sahibi bir 'adam' vardır ve makam o adamla bilinir.

Sûfiler ahireti yeryüzüne taşıyarak mebde ile mead arasında hayatın anlamını yeni bir gözle yorumlamışlardır. Bu yorumda ahiret varılacak bir yer olmaktan çıkararak insan hayatını mânâlı kılan 'hayatın mânâ derinliğine' döner. Bu nedenle insanın Allah ile karşılaşmayı ötelemesi manasızdır ve gaflettir. Mebde ile mead arasında hayatın bütünlüğünü fark etmek tasavvufun maksadıdır. Rabıta-i mevt, yani ölümü düşünmek tam da bu demektir. Hayatın anlamı böyle idrak edileceği gibi dinin maksadını teşkil eden 'ihsa

Elinizdeki kitap Fütûhât-ı Mekkiyye'nin birinci cildinde bulunan 2.bölüm ve 5 - 8. kısımlara tekabül etmektedir. İbnü'l-Arabî'de harfler onun varlık düşüncesinin kurucu parçasıdır. Bu düşünce Eşarilerin-Ehl-i sünnet'in kelam öğretisiyle ilişkili olduğu gibi daha evrensel bir yorumla logos-kelime teorisiyle ilgili kabul edilebilir. Kelime teorisi ezeldeki kelimenin varlığı ilkesinden hareketle âlemde makul bir ilkenin bulunmasını kabul eder. İbnü'l-Arabî'nin harfler hakkındaki düşüncelerini varlığın ve d

Topraktan yaratılmış olmak itibarıyla , kimsenin kimseye karşı bir üstünlüğünün olamayacağını ve dolayısıyla insanların eşit olduğunu öğreten en müessir ibadet hacdır. Haccın asıl hikmeti insana bu marifeti kazandırmasıdır. İnsan olmak bakımından kimsenin kimseye üstünlüğü yoktur ve müktesep-mevhum kazanımlar bu hakikati değiştirmez! Bu nedenle hacılar dikişsiz elbise olan ihram giyer. İhram giymek, insanın dünyevi olan her şeyden uzaklaşmasını ifade ederken aynı zamanda kefen giymeyi de temsil eder. Bu, S

Bu kitapta İbnü'l-Arabî oruç ibadetinin Müslümanın hayatındaki yerini, Allah ile irtibatı bakımıdan ele alır. Oruçla ilgili hükümler, bu hükümlerin bâtınî anlamları ve orucun Allah hakkında insana kazandırdığı marifet bu kitabın ana fikrini oluşturur. Oruç insana, başta kendini tutmak eylemi olmak üzere Allah'ın her şeyden müstağni olduğunu anlamasını sağlayan (imsak), her şeyi var eden olduğunu öğreten bir ibadettir. Bu sayede insan oruç ile Allah'a yönelir (teveccüh) ve orucun sevabı bizzat Allah'ın kend

İslamiyet Allah'a iman üzere kurulu bir dindir. Kuran-ı Kerim ve hadisler bütün Müslümanların sorumlu olduğu iman ilkelerini beyan etmiş olsa bile esas mesele Allah'a imandır ve öteki konular doğrudan veya dolaylı olmak üzere Allah'a imanın gereği sayılan hususlardır. Bu nedenle İslam Allah'a iman, o imanın gereği olarak da Allah'a kulluk ve kulluğun neticesi olarak O'nu tanımayı ifade eden geniş bir anlama sahiptir. Sufiler hakikate dikkatlerini vermiş, fakat hakikatin ancak şeriat üzerinden gidilen bir şe

Sûfiler merhamet ile bu mastardan türetilmiş Rahman ismini varlığın kaynağı kabul etmişlerdir. Rahman'dan söz etmek, yaratmak ve var etmekten söz etmek demektir. Âlemin ortaya çıkması Allah'ın engin merhametinin bir neticesi olduğu gibi varlığını sürdürmesi de Allah'ın rahmetinin bir neticesidir. Bu itibarla âlem başlangıçta rahmetten var olduğu gibi varlığını sürdürmesi de rahmete bağlıdır. Bir adım daha ileri gidersek, âlemin nihayeti de yine rahmete varacaktır. Sûfiler; varlık, iyilik ve merhameti eş anl

Besmele insanın her türlü iş ve hareketini Allah'ın nam-ı hesabına yapması demektir. Bu anlamda Besmele'nin 'İslam' kelimesindeki bütün anlamları barındırdığını söyleyebiliriz. Besmele ve Fatiha sûresiİbnü'l-Arabî'nin düşüncesinde Allah-Âlem irtibatını anlatan en veciz metinlerdir. Fatiha suresi bir yandan Kuran-ı Kerim'in bir hülasası iken aynı zamanda Allah-Âlem ve insan irtibatının en veciz ifadesidir. 'Besmele ve Fatiha'nın Sırları' diye isimlendirdiğimiz elinizdeki kitap Fütûhât'ıMekkiyye'nin birinci

Rıza İhlas ve Tevekkül Fütühât-ı Mekkiyye'den Tasavvuf tarihinde ortaya çıkan ihtilafların büyük kısmı vuslat hâlini anlatmak üzere ortaya çıkmıştır. Vuslat en sıra dışı tecrübedir ve onu herhangi bir şekilde ifade etmek mümkün olmadığı gibi bunun için kullanılacak bütün terimler eksik kalır. Şatahat diye isimlendirilen cümleler bu hâli anlatmak üzere ortaya çıkmıştır. Vuslat hâli ve rızâ makamı, sûfîlerin en önemli meselesi olagelmiştir. Tasavvufu tasavvuf kılan şey, neticede varacağı bu makamla ilgili söz

Bu eser, aşk, vecd içinde yanan ,mana zenginliği ile dolan bir büyük zatın eseridir. Onu'n derinliği, bilinen bir gerçektir. O aşk ile doğmuş, vecd ile yaşamış bir insandır.O ölmeyen varlığı arayan ve daima hayır yüklü kafayı taşıyan olmuştur.Kapısını çalan bir dilenciye ,evini bağışladığı bilinir. Madde,insanların putu olduğu gün;ayağını yere vurdu: -İşte putunuz;onu bırakın. Dedi: Maddi eşya onun için bir hiç.Çünkü her şey ,ezeli sahibinin elinde .. O bunu biliyor; ateşin yakmadığını, asıl yakanın, onun i

Bu eser, baştan sona, tasavvufun en önemli mevzuu olan VAHDET-İ VÜCUD, aynası üzerine sürülen bir cila terkibini anlatır. -Cila... Diyoruz; çünkü başka türlü tarifi imkansız. Sizde, başka manaya yormayın. İyi bilinmeli ki: VAHDET-İ VÜCUD faslı cihannüma bir aynadır. İş bu ayna ise, herkeste bulunur.ama ona cila vurmadan ,bir şeyin görünmesi mümkün olmaz. Sonra... cila da yabanda aranmamalı... onu da herkes kendi özünde aramalı ve kendi özünde bulmalı... İş bu ,manaya alınınca... Bu tercüme, bir cilanın terk

Tasavvuf klasikleri arasında ayrı bir yeri olan Füsusul Hikem, aralarında tasavvuf ve felsefe büyüklerinin de bulunduğu birçok kişi tarafından şerhedilmiştir. Nusreddin M. Ali tarafından kaleme alınan bu şerh, İbn Arabi tasavvufuna giriş mahiyetindeki önsözüyle bu şerhler arasında kendine farklı bir yer açıyor. Müellif önsözün başlarında Şeyhül Ekber ile aralarında geçen özel bir hali anlatarak yine aralarındaki manevi iklime atıf yapıyor.Daha sonra Kurannın yaratılış ayetlerinin eşliğinde yaratan-yaratılan

Senin için hakkında bir bilgi hasıl olmayan şeyin ardına düşme. Çünkü kulak, göz, kalp: Bunların her biri bundan mesuldür. Bizden olmayan ve makamımızı bilmeyen, kitaplarımızı okumasın; zarar görür. Evet, bu zamanda Muhyiddin`in kitapları, ayrıca vahdetü`l vücuda dair meseleleri okumak zararlıdır.Arabi bu sözleri söylerken devrinde anlaşılmayı ummuyordu. Bulunduğu devir, başka alimler (bunlar halkın gözünde ve devlet itibarı olan kişiler) tarafından kafir yaftasının vurulmasına müsaitti. Korkusuz her dü