Türkistan'a Seyahat: Bir Sahte Dervişin İstanbul'dan Semerkant'a Yolculuğu Kitap Açıklaması Tam metni ilk kez Türk okuyuculara sunulan Türkistan’a Seyahat; Vámbéry’nin 1863 yılında İstanbul’dan Tahran’a gidip, buradan Hazar Denizi’nin doğu kıyısını takip ederek Hive, Buhara ve Semerkant’a ulaştıktan sonra da Karşi, Meymene, Herat ve Meşhed yoluyla geri döndüğü seyahatini konu alıyor. Dr. Resul Şahşi’nin, çok sayıda açıklayıcı notla zenginleştirerek çevirdiği bu seyahatname, gerek İran gerekse Türkistan’a d

Fârâbî, Yunan tarzında yapılan İslam felsefesi geleneğinin en önemli temsilcilerinden biri olarak, kendinden sonraki filozoflar üzerinde (örneğin İbni Sina, İbni Tufeyl) son derece belirleyici etkiler bırakmıştır. Özellikle “medeni siyaset” şeklinde adlandırılması uygun düşen geleneğin başlatıcısı ve en önemli temsilcisidir. Onun sisteminin, öğretisinin, özellikle siyaset teorisinin mümkün olduğu kadar derinliğine ve genişliğine bilinmesi, son ve en önemli eseri kabul edilen İdeal Devlet’te ileri sürdüğü gö

Toplumsal hayat bir dizi siyasi, hukuki, dini ve ekonomik unsurun karşılıklı etkileşiminden oluşur. Bunlardan din ve iktisadın sosyal yapı içerisinde belirleyici etkisi vardır. Toplum fertlerinin hayat tarzlarına bakıldığında gündelik hayatın standartlarını belirleyen hususun ekonomik koşullar olduğu görülür. İktisadi şartlar ise 'ekonomik kalkınmışlık' düzeyi ile yakından ilgilidir. Genel anlamda din ve iktisadın, özelde ise ekonomik kalkınmanın öznesini ise insan faktörü oluşturmaktadır. Çünkü her iki uns

Sûfî güneş gibidir, yeryüzünde bulunan her şeyin üzerine doğar. Yer gibidir, her şey onu çiğner. Su gibidir, her şey onu içer. Ateş gibidir, her şey ondan ışık alır. Yer gibidir, eziyete katlanır, ot bitirir. (Ali b. Abdulhamid) Sûfî gelenek, beden içerisinde hapsedilmiş rûhun özgürleşme serüvenini çeşitli yöntem ve uygulamalarla ortaya koyan mânevî bir disiplin olarak insan psikolojisine katkıda bulunmuş ve bulunmaya da devam etmektedir. Bu nedenle, sûfî geleneğin insan mâneviyatına sağladığı katkı rûhî bo

20 Yüzyılın ortalarından önce iktisatçılar bir sosyal bilim dalı olan iktisadı deneysel olmayan bilim dalları kategorisine koymaktaydılar. Ancak geçtiğimiz son 20-30 yıl içerisinde deneysel iktisat belki de iktisat metodolojisi alanında adeta bir devrimi gerçekleştirmiş ve iktisada laboratuvar çalışmalarını dahil etmekte büyük bir başarı sağlamıştır. Özellikle 2002 yılında "iktisat biliminde laboratuvar deneyleri yaparak iktisadi davranışın anlaşılmasını sağlayacak metotlar" geliştirdiği gerekçesiyle Amerik

Bu çalışma evvel emirde Mani'nin gnostik yaşam serüvenini ele almaktadır. Mani'nin içinde yetiştiği vaftizci cemaatle olan ilişkisi ve vaftiz eleştiri-si önem arz etmektedir. Bu süreçte Mani, 'ikizim' dediği ilahi varlığın haki-kat bilgisini (gnosis) bütün insanlığa duyurması emriyle cemaatini terk etmiştir. Babil'den çıkarak özellikle Sâsânî coğrafyasında I. Şapur'un (240-270?) müsaadesiyle yoğun bir misyon faaliyeti yürüten Mani'nin gnostik düşüncesi, Mezopotamya'dan Roma'ya ve Kuzey Afrika'dan Hint'e, Or

On yedinci yüzyıldan itibaren Osmanlı Devleti'nde siyasî, askerî ve iktisadî alanda durağanlaşma ve gerilemenin işaretleri görülmeye başlarken, coğrafî keşiflere ve fikrî alandaki gelişmelere bağlı olarak Avrupa'da Rönesans ve Reform hareketleri; bunları takip eden yüzyıllarda ise Kilise'nin hâkimiyeti kırılarak dinî taassuptan kurtulmalarına vesile olan Aydınlanma hareketi ortaya çıkmıştır. Aydınlanma bilimsel çalışmaların önünü açmış, bilimsel çalışmalar da Sanayi Devrimi'nin gerçekleştirilmesini sağlamış

İslam düşünce tarihinde biri inanca diğeri pratiğe, amele müstenid olan kelam ve tasavvuf, düşünce tarihimizde gerek inancı ve gerekse sosyal ve manevi olanı belirleyen iki temel dinamik olmuştur. Kelam; İslam düşüncesinin belirlenmesinde, savunulmasında ne kadar etkili olmuşsa, tasavvuf da sosyal ve manevi yaşamın oluşumunda o denli etkili olmuştur. Takip ettikleri yöntem itibariyle Kelam, nassı esas almakla birlikte aklı olabildiğince işlevsel kılarken; Tasavvuf ise akıl yerine sezgi ya da keşfi koymuştur

Felsefe tarihinin en büyük filozoflarından biri Aristoteles ise, Aristoteles'in de tartışmasız en önemli ve tarih boyunca gerek Batı Hıristiyan, gerekse Doğu İslâm düşüncesi üzerinde en geniş kapsamlı etkide bulunmuş eserlerinden biri Metafizik'tir. Bir sonraki bölümde ayrıntılı olarak sergileneceği üzere bu esere şimdiye kadar içlerinde Fârâbî, İbni Rüşt, St. Thomas, Albertus Magnus gibi birinci sınıf filozoflar da olmak üzere sayısız düşünür ve yazarlar tarafından kü­çüklü, büyüklü sayısız şerh, haşiye, a

Nasıralı İsa Hıristiyanlık adında bir din kurmuş muydu? İsa'nın monoteist karakterli öğretileri sonraki yüzyıllarda kimler tarafından hangi koşullar altında savunulmuştu? Hıristiyanlık hangi inanç prensiplerini esas alarak ortaya çıkmıştı? Roma imparatorluk yönetimi erken yüzyıllarda -genellikle zannedildiği gibi- Hıristiyanları toptan yok etmek amacıyla mı hareket etmişti? Roma imparatorluk yönetiminin I. yüzyıldan VII. yüzyıla kadar Hıristiyanlık ve Kilise politikaları nasıl şekillenmişti? Büyük Kilise me

Mahmud Nedim Paşa - İkinci El (Ön Kapak Hafif Yırtık) Mahmud Nedim Paşa, hiç şüphe yok ki, 19. Yüzyıl Sadrazamları arasında hayatı, yükselişi, icraatları ve bunların sonuçları açısından incelenmesi gereken ibretlik bir yere sahiptir. Kısa süren iktidarı sırasındaki fiilleri Sultan Aziz'in katline varacak olaylar zincirini başlatmıştır. Siyasi hayatı kendi ikbali ve menfaati açısından hep doğru, ancak Devlet ve millet açısından hep yanlış ve feci sonuçlar doğuracak kararlarla doludur. Mehmet Zeki Bey Son Sa

İnsan tabiatının evrensel bir yasasına göre, kimse iyi olduğuna karar verdiği bir şeyden vazgeçmez; yeter ki daha büyük bir iyilik ummasın ya da daha büyük bir kötülükten çekinmesin... Kimse de kötü bir şeye kötü bir şeye katlanmaz; yeter ki daha büyük bir kötülükten kaçınmasın ya da çok daha büyük bir iyilik ummasın... Bir başka deyişle, her insan iki iyi şeyden daha iyi olduğuna karar verdiği şeyi ve iki kötü şeyden kendisine daha az kötü gözükeni seçer... Spinoza Spinoza'nın kendi çağında, her alanda bas

"Evet, ölümü tefekkür ediyorum. Ölüm denilen şey beş dakikalık bir acıdır. Lâkin hangi ölümle ölmek evlâdır. Asılmak mı, kesilmek mi, yoksa kurşun veya gülle ile mi, yahud emrazdan biriyle mi ölmek kolaydır, onu düşünüyorum. Zira bu kalıp eskidi. Yaş altmış beşe geldi. Bundan sonra yaşamak benim için iyi değildir. Bu hastalıktan aradan çıkmış olsa idim, pek güzel olurdu. Lâkin ne yapayım? Ecel gelmemiş..." Midhat Paşa *** Midhat Paşa'nın lehinde ve aleyhinde -Türkçe ve Fransızca- birçok yazılar ve hatta es

Hiçbir milletin tarihini Türkler olmadan yazamazsınız. Bunun sebebi de, Türklerin dünyanın pek çok coğrafyasına dağılmasını ve başka milletlerin tarihlerini etkilemesidir.? V. V. Barthold ? Verilecek derslerden maksat, sizlere Türk kavimlerinin tarihi hakkında Rus ve Avrupa ilimlerinin elde ettiği neticeleri ?bana verilen ders saatlerinin müsaadesi nispetinde? tanıtmaktır. Lâkin bu neticelerin pek zengin olmadığını ve buna ilişkin birçok meselelerin henüz tamamen hallolunamadığını göreceksiniz. Bunun sebebi

Bu küçük kitapta bilgi sorunu ele alınmıştır. Bilginin ne olduğu, nasıl oluştuğu, bilgi edinirken zihin fonksiyonlarının nasıl bir rol oynadığı, bilgi türleri, bunların hakikat değerleri ve insan hayatına olan etkileri işlenmiştir. Çünkü insanın bilinçli eylemleri hep bir bilgiye göre olur. ... Bu kitap aynı zamanda felsefeye giriş mahiyetindedir. Felsefe alanına farklı kapılardan girilebilir. Buna göre her yazar kendi anlayışına göre bir kapı açar. Bu kapılarla açılan yollar ya tarihsel olur ya da sistemat

Bu kitabın temel konuları arasında yer alan Kişi ve Kişilik kavramları felsefe tarihinin ve insanlık düşüncesinin en eski konuları olmakla birlikte aslında hala çözmeye çalıştığımız felsefi problemler içermektedir. Bu problemlerin bazıları ontolojik veya metafiziksel, bazıları da ahlaki, siyasi, epistemik veya sanatsal çözümlemeyi gerektirmektedir. Örneğin, bir siyasal sistem veya kuram nasıl bir kişi ya da kişilik anlayışı üzerine kurulmalıdır? Bu sorun Platon'dan Kant'a, Kant'tan Rawls'a kadar etik ve siy

Hürriyet kavramının bir tanımı yapılabilir mi? Elinizdeki eser bu soruya olumlu cevap verileceği düşüncesiyle yazıldı. Sözlüklerde hürriyet kelimesi karşısında birkaç tanım bulmak mümkündür. Mesela; zorlamanın yokluğu, tutuklu olmayan bir varlığın hali, bir eylemde bulunma veya bulunmama hali iktidarı gibi. Tanımların sayısı arttırılabilir. Yapılan tanımların hiçbiri, tam ve tümel bir tanım değildir. Sık sık kullanılan hürriyet kelimesi ile farklı anlamlar kastedildiği için herkes tarafından kabul edilebil

Dil yalnız insanlar arasında iletişimi ve mevcut bilgilerin gelecek nesillere aktarılmasını sağlayan bir vasıtadan ibaret değil, aynı zamanda varolanları tanımak için yeni bilgiler elde etmede yol gösteren bir reh-berdir. Eğer dil olmasa idi medeniyet de olmazdı. İnsanla diğer canlılar arasındaki farkların başında insanın bir dile sahip olması gelir. Toplum açısından bakınca; dil bir milletin Ben'ini oluşturur. Bu bakımdan millî kültürün en önemli unsuru dildir. Bir toplumda anadil toplumun bireylerini birb

Eski Yunan düşünce tarihinin sıradışı filozoflarından Epiktetos, İ.S. I. ve II. yüzyıllarda yaşadı ve düşünceleri hem devlet hem de halk çevrelerinde büyük ilgi gördü. Bir köle olarak doğmuştu ve adı da buna uygun biçimde "sonradan kazanılmış" anlamına gelen Epiktetos diye bilindi. Epiktetos, ruhu bir çanak suya, görünüşleri de o suya düşen ışık de-metlerine benzetir. aslında dışarıda hiçbir değişiklik olmamaktadır. bütün huzursuzluklarımız ve sıkıntılarımız o suyun çalkalanmasın-dan meydana gelen başka b

Descartes yalnızca bilgiyi değil, kesin ve doğru bilgiyi arayan herkesi ömründe en azından bir kez bunu nasıl bulabileceği üzerine düşünmeye davet ediyor. Karmaşık görünen şeyleri basitleştirmek, muğ-lâk olan şeyleri açıklığa kavuşturmak, doğruyu yanlıştan ayırabilmek ve nihayet bizi kesin ve doğru bilgi-ye götürebilecek bütün insani imkânları sonuna kadar kullanabilmek için aklımızı kullanmaktan başka bir çaremiz olmadığını Descartes apaçık bir şekilde gösteriyor. Yazıldığı onyedinci yüzyıldan bugüne kadar