Etrafı 5000 metre uzunluğundaki surlarla çevrili bulunan Diyarbakır, tarihin her döneminde bilimde, sanatta edebiyatta ve kültürde birçok şahsiyetin yetiştiği muhkem bir şehirdir. Diyarbakırın ilk yerleşim yeri olan İçkaledeki Virantepede bulunan Artuklu saraylarında, Artuklu hükümdarı Melik Salih Mahmut (1200-1222) döneminde Ebul-İz adındaki bilginin yaptığı söz ve saz alemlerinde hizmet eden, saz çalan makine adamlar, kullanılan otomatik kaplar, fıskiyeler, ağzından şarap dökülen tavus kuşları, su terazil