İkinci Dünya Savaşı Türkiyesi çalışmalarının üçüncü cildinde İlhan Tekeli ve Selim İlkin, Türkiyenin savaş sonrası için yaptığı hazırlıkları inceliyorlar. Eğitimdeki reform çalışmaları, sağlık alanında hazırlanan 10 yıllık program, tarımda yeni kurumsallaşmalar ve Çiftçiyi Topraklandırma Yasası, sanayileşme yatırımlarının ivedileştirilmesi, yol-su-elektrik ve liman altyapıları, çalışma rejiminin yeniden düzenlenmesi, vergi düzenindeki değişiklikler ve çok partili rejime geçiş hazırlıklarıyla, kapsamlı bir d

İkinci Dünya Savaşı, sadece savaşan ülkelerin değil savaşa girmeyenlerin de ekonomisini alt üst etti. Bütün ekonomilerin savaş ekonomisine dönüşmesi, topyekûn savaşın bir gerçeğiydi. Birinci Dünya Savaşı'ndan harap çıkmış ve kalkınmaya çabalayan Türkiye, dışında durduğu bu savaştan olağanüstü etkilendi.İlhan Tekeli ve Selim İlkin, eserlerinin ikinci cildinde, Türkiye'nin İkinci Dünya Savaşı macerasının ekonomik yanını inceliyorlar. Alınan önlemler, yaşanan kıtlıklar, hayat pahalılığı, yolsuzluklar, kuyrukla

Toplu Eserlerin kentle ilgili diğer kitaplarında kent olgusuna, kent tarihi ve kent planlaması açısından yaklaşılmıştı. Kent, Kentli Hakları, Kentleşme ve Kentsel Dönüşüm kitabındaki yazılarda, İkinci Dünya Savaşı sonrasında Türkiye'nin yaşadığı kentleşme macerası sırasında, Türkiye'de kentin ve kentleşmenin niteliğinde, kavramsallaştırılmasında ve ortaya çıkan sorunlara çözüm arayış biçimlerinde yaşanan değişimler, kenti ilgilendiren değişik türdeki konular ele alınıyor. Bu kitap kent ve kentleşme olgusuna

İkinci Dünya Savaşı tam anlamıyla bir topyekûn savaş olarak bütün dünyayı ve hayatın her alanını alt üst etti. Bu muazzam alt üst oluşun Türkiyede nasıl yaşandığını tahlil eden eserlerinin ilk cildinde İlhan Tekeli ve Selim İlkin konunun askeri yanını ele alıyorlar. Elinizdeki ciltte yalnızca Türkiyenin savaş tehdidi karşısındaki diplomatik eylemleri askeri hazırlıkları ve bütün ekonominin bu savaş ortamından nasıl etkilendiği olağanüstü ayrıntılı biçimde incelenmekle kalmıyor. Kitap aynı zamanda genel ol

Türkiyede yaşayan kent plancıları ya da araştırmacılar için İstanbul gibi bir dünya kentine sahip olmak önemli bir olanak ya da ayrıcalıktır. Bu ayrıcalığı yeterince değerlendirdiğimiz söylenemez. Eğer bir ülkede böyle büyük bir kent varsa, daha küçük kentlerde ortaya çıkmamış süreçler ve farklılaşmalar ancak orada ortaya çıkar. Ancak bu büyük kentlerde daha derinden çözümlemeler olanaklı hale gelir. Bu nedenle İstanbul Türkiyedeki her kent plancısı ya da araştırmacısının gözünü diktiği çok değerli bir labo

Temel insan haklarından barınma mefhumunun en önemli bileşeni olan konut, onurlu bir yaşam hakkının gerçekleştirilmesi için merkezi bir konuma sahiptir. Türkiye gibi, inşaat sektörünün ekonomi içerisinde çok önemli bir yere sahip olduğu bir ülkede toplumun büyük kesimlerinin bu haktan mahrum olması mazur görülemez. İnsanların yaşamlarında kendilerini güvende hissetmeleri için konut sorununun çözülmüş olması gerekmektedir. Bu nedenle Türkiye'nin hem sosyal hem de ekonomik tarihi bakımından Türkiye'deki konut

Tekeli'nin sosyal sistemler konusunda yaptığı çalışmalardan oluşuyor. Kitabın büyük bölümünü oluşturan Sosyal Sistemler, Sosyal Değişme ve Yerleşme Yapısı isimli yazı, Tekeli'nin İTÜ'de verdiği doktora tezinin ana bölümünü oluşturmaktadır. Bu tezde, Talcot Parsons'un sosyal sistem kuramından yola çıkılarak, iki önemli konuda yenilik getirilmektedir. Parsons'un statik olan kuramı, bir üst düzeyde oluşturulan bir başka sistem kuramı içine oturtularak bu kurama dinamik bir nitelik kazandırılmıştır. İkinci yeni

Serinin ikinci cildinde yazarlar; Birinci ve İkinci Dünya Savaşı arasında genç Türkiye Cumhuriyetinde gelişen ekonomik olayları içine alan bir çerçeve çizerek, ulusalcı ekonomik yaklaşımı çeşitli yazılarla değerlendiriyor. Devletçilik öncesi sanayi politikası arayışlarından, devletçi ekonomik politikaya geçişte, sanayiden tarıma uzanan modernleşme çabalarını, kalkınma planlarından T.C. Merkez Bankasının kuruluşuna kadar başlıca temel konuları inceleyen Tekeli ve İlkin köktenci modernite çabası olarak adland

İLHAN TEKELİ TOPLU ESERLER- 18 Toplu Eserlerin bu kitabı, Tekeli'nin Anadolu'da Yerleşme Sistemi ve Yerleşme Tarihleri konusunda yazdığı yazıları bir araya getiriyor. Kitap iki bölümden oluşuyor; birinci bölümde yerleşme sistemleri yazıları, ikinci bölümde ise kent tarihi yazıları yer alıyor. Son yıllarda Türkiye'de çok sayıda kent tarihi yazılması elbette sevindirici. Kentlerimizin tarihleri hakkındaki farkındalığımız artıyor. Ancak bu çalışmaların çoğunda kentler tek başına ele alınıyor, bir yerleşme si

Toplu Eserlerin on yedinci kitabı, Türkiye için Siyaset ve Demokrasi Yazıları'ndan oluşuyor. Türkiye'de işiniz bir biçimde düşünceyle ilişkiliyse, siyasetle ilgilenmekten kaçınmanız çok zordur. Türkiye'nin siyasal kültüründe egemen olan iktidar anlayışında, iktidar, demokratik süreçler içinde inşa edilen bir şey olmaktan çok seçimle ele geçirilen bir şey olarak görülmekte ve siyaset, yurttaşların yaşamının tüm alanlarını, adeta nefes almasına olanak vermeyecek şekilde denetim altına almaya çalışmaktadır. Bö

İlhan Tekeli, Toplu Eserlerin on beşinci kitabında birbiriyle yakından ilişkili olan, Türkiyenin kent planlama ve kent araştırmaları tarihi konularındaki yazılarını bir araya getiriyor. Toplu Eserlerin sekizinci kitabında, Türkiyenin kent planlamasının modernite eksenli dış tarihine ilişkin yazılarını toplayan Tekeli, on beşinci kitapta ise Türkiyenin kent planlamasına ve kent araştırmalarına, planlama faaliyetinin içinden bakarak yazdığı tarih yazılarını bir araya getirmiş oluyor.Kitabın başlığında birbiri

İlhan Tekeli bu kitapta, Türkiyenin konut sorununun tanımlanma biçimini ve bu konudaki çözüm arayışlarını tarihsel bağlamı içinde analiz ederken, kendi geliştirdiği konut sunum biçimi kavramının sağladığı çözümleme zenginliğini ortaya koyuyor. Böyle bir kavramı kullanan bir kent plancısının, konut sektörü sorununa yaklaşırken, kendisini konut sektörü plancısının yaklaşımlarına hapsolmaktan nasıl kurtarabileceğine açıklık kazandırmaya çalışıyor. Kitap üç bölümden oluşuyor. Birinci bölümde gecekondu olgusu

Bu kitapta üç kavram; gündelik yaşam, yaşam kalitesi ve yerellik ilişkilendiriliyor. Bu üç kavram da zaman ve mekana eşit önem veren bir yaklaşımla ele alınıyor. Üç kavramın birlikteliği yalnız şehir ve bölge planlama alanı için değil tüm sosyal çözümlemeler için yeni bakış açıları geliştirilmesine olanak sağlıyor. Toplumsal analizlerde genellikle ikincil yer verilen bu üç kavram bir araya getirildiğinde ulus devlet ve kalkınma merkezli hâkim sosyal bilimler paradigmalarına karşı güçlü yeni bir açılım yarat

Bu kitap İlhan Tekelinin 1960lı yıllarda, Birinci Beş Yıllık Planla birlikte Türkiyede içine girilen sanayileşme yoluyla kalkınma tutkusunun güçlü olduğu bir dönemde, Türkiyenin sanayileşmesi konusunda yazdığı yazılardan oluşuyor. O günlerde ulaşılmak istenilen sanayileşmenin Fordist bir sanayileşme olacağı konusunda kavramsal bir gelişme henüz yaşanmamıştı. Bu kavramın üretilmesi için esnek sanayi üretiminin gelişmeye başlaması gerekiyordu. Bu kitaptaki yazılar Tekelinin iki farklı ilgi alanını yansıtıyor.

Toplu Eserlerin onuncu kitabının adını Mekansal ve Toplumsal Olanın Bilgibilimi Yazıları olarak saptadım. Bu ad kırk yıllık bir uğraş sonunda vardığım noktayı yansıtıyor. 1961 yılından sonra şehir planlama eğitimine başlamam ve bir süre sonra bölge planlama konusunda uzmanlaşmaya yönelmem beni mekan konusunda duyarlı hale getirmişti. Ancak bu başlangıç noktasından itibaren mekanla ilişkili konuları ele almakta, insan yaşamında mekana ilişkin alanda düzenlemeler yapılması konularında nasıl düşünülebileceği i

İlhan Tekeli bu kitabında, Türkiyede yaşayan bir toplum bilimci olarak, modern, modernite, postmodern kavramlarıyla ne zaman, hangi faaliyetler içinde, hangi duygularla ilişki kurduğunun öyküsünü anlatıyor. Bu öykü içinde Türkiyenin 19. yüzyıl sonrası tarihi yazılırken Batılılaşma kavramını kullanmayı neden yeğlediğine açıklık kazandırıyor. Bu kavramın potansiyelini, kendisine en yakın alanlardan biri olan Türkiyenin kent planlama tarihinin yazımına ilişkin verdiği örneklerde gösteriyor.

Toplu Eserlerin bu kitabı kentsel gelişmenin / büyümenin ve yaşam kalitesini belirlemenin temel mekanizmasını oluşturan, kentsel arsa, altyapı ve kentsel hizmetlerin üretimini ele alıyor. Eğer bir kentin görünen yüzünün neden böyle olduğunun nedenlerini kavramak istiyorsak, bu mekanizmaları yakından tanımamız gerekiyor. Bu mekanizmalardan arsa üretiminin toplum bakımından önemi kentlerinin biçimlendirilmesinin ötesine geçiyor. Kentleşmenin hızlandığı her yerde arsa spekülasyonu en sık konuşulan konu oluyor.

Türkiye belediyeciliğinin ayrıntılı ve kapsamlı bir tarihi ve yorumu, hukuki ve idari düzenlemelerin bulunmaz bir envanteri, yerel yönetim sorunlarının ve çözüm yaklaşımlarının mükemmel bir analizi. İlhan Tekeli'nin bu kitabı, belediyecilikle her düzeyde ilgili olanların ve ilgilenmek niyetinde olanların dikkatle inceleyecekleri bir başucu kitabı.

Türkiye Belgesel İktisat Tarihi çalışmalarının üçüncü cildi olan Savaş Sonrası Ortamında 1947 İktisadi Kalkınma Planında, İkinci Dünya Savaşı sonrası yeni kurulan dünya düzeninde, Türkiyenin konumunu ve yeni ekonomik politikalarını saptarken, 1947 yılında geliştirdiği Türkiye İktisadi Kalkınma Planı ve bu planın iç ve dış politik bağlamı analiz edilmektedir. Plan 1948-1952 yıllarını kapsayan beş yıl için geliştirilmiştir.Kitabın eklerinde hazırlayıcısı Kemal Süleyman Vanere atfen Vaner planı olarak da bilin