Hikmet Ülkerin bu eseri Başbakanlık Osmanlı Arşivinde bulunan 51 nolu mühimme defterinin tahlil ve transkripsiyonundan oluşmaktadır. Defter III. Murad (1574-1595) dönemi, 991/1583 yılına ait olup XVI. Yüzyılın sonlarına doğru devletin içinde bulunduğu durumu, sosyo-ekonomik bozuklukları, hızla artan eşkiyalık hareketlerine karşı devletin izlediği politikalar hakkında önemli fikirler vermektedir. Bu tahlil; şekil ve muhteva olmak üzere başlıca iki bölümden meydana gelmektedir. I. Bölümde defterin fizik durum