Hadise ait ilmî disiplinler arasında metnin aslını tespit etmede merkezî konumda olan cerh ve ta'dîl ilminin tarihî süreci tetkik edilirken üzerinde durulması gereken en önemli dönemler arasında İslâmî ilimlerin teşekkül ettiği II. (VIII) yüzyıl yer alır. Zira bu dönemde ricâl tenkit faaliyetleri ilmî bir hüviyet kazanmış, tenkit esasları ve kavramları konulmuş ve bu dönemde oluşan râvî eleştiri birikimi sonraki dönem ricâl tenkitlerinin gelişiminde tayin edici unsur olmuştur. II. (VIII) asrın, sonrası döne