Elinizdeki kitap (Milli Türkistan Birlik Komitesi) MTBKnın Arabistan teşkilatı üyelerinden Zuhuriddin Türkistaninin kısmen anılarından, büyük ölçüde de Veli Kayyum Han ve Dr. Baymırza Hayıt gibi MTBK önderleriyle olan yazışmalarından oluşan bir çalışmadır. Kuşkusuz Zuhuriddin Türkistaninin çalışma alanı Arabistan ile sınırlı olduğu için anıları da söz konusu coğrafyadaki gelişmeler ve çalışmalar çerçevesinde kalmıştır. Diğer taraftan MTBK liderleri Veli Kayyum Han ve Dr. Baymırza Hayit, yazışmalarında, MTBKnın faaliyette bulunduğu tüm ülkelerdeki çalışmalarla ve olaylarla ilgili bilgiler aktarmaktadırlar. Her iki liderin de geride anılarıyla ilgili bir yazılı belge bırakmadıkları hatırlanırsa, söz konusu mektuplarda aktarılan bilgilerin MTBK tarihi açısından ne kadar önemli oldukları kolayca anlaşılacaktır.

Sonuç olarak Zuhuruddin Türkistaninin elinizdeki bu anı-yazışma kitabı, özellikle Kayyum Han ve Baymırza Hayit gibi önderlerin kapsamlı mektuplarının transkripsiyonlarını içermesi nedeniyle önem taşımaktadır. Dolayısıyla Soğuk Savaşın 60lı yılların ortalarına kadar olan dönemde dış dünyadaki Türkistan mücadelesinin eksenini oluşturan MTBK hareketinin geçirdiği tarihsel sürecin gün ışığına çıkmasına kısmen de olsa bir katkı sağlayacaktır.
Prof Dr. A. Ahat Andican

Okuyucu Yorumları