Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, hakkında çok sayıda kitap yayımlanmasına karşın, entelektüel yönelimleri ayrıntılı araştırma ve analizlere konu olmamış bir yirminci asır lideridir. Bunda, onun dünya görüşü ve entelektüel yaklaşımlarının “şekillenmesi”nden ziyade, modern Türkiye’yi “şekillendirmesi” üzerine yoğunlaşılması önemli rol oynamıştır. Doğal bir netice olarak, Atatürk’ün entelektüel altyapısının oluşumu bir kenara bırakılarak, görüşleri ve siyasetleri, çoğunlukla indirgemeci değerlendirmeler, klişeler ve vecizeler düzeyinde ele alınmıştır. Bu kitap, Atatürk üzerine var olan kapsamlı literatürün söz konusu açığına dikkat çekme ve kurucu liderin ayrıntılara inen entelektüel biyografisini ortaya koymayı hedeflemektedir. Başta kendisinin not defterleri, okuduğu eserlere koyduğu işaretler ve düştüğü notlar, konuşmaları, mülâkatları ve kaleme aldığı kitaplar olmak üzere değişik yerli ve yabancı arşiv belgeleri ile dönem yayınlarına dayanan çalışma; cumhuriyet kurucusunun entelektüel altyapısı ve ideolojik tercihlerini irdeleyerek, modern Türkiye’nin sıklıkla atıfta bulunulan ancak içi doldurulamayan “kurucu ideolojisi”nin ana hatlarını belirlemeye, onu analiz etmeye de gayret etmektedir. Atatürk’ü basmakalıp klişelerle değerlendirme külliyatından ayrılarak, okuyan, düşünen, tartışan ve dünya görüşü çerçevesinde millet inşa etmeye ve devlet kurmaya çalışan bir yirminci asır lideri olarak tahlil eden bu biyografi, alanındaki ilk akademik metin olma özelliği taşımaktadır.

Okuyucu Yorumları